Το δόγμα του σοκ

Μια ταινία μικρού μήκους από την Naomi Klein (No Logo), τον Alfonso Cuarón και τον Jonás Cuarón (Children of Men) για το βιβλίο της Κλάιν The Shock Doctrine: The Rise of Disaster Capitalism, όπου υποστηρίζει πως ο σημερινός παγκόσμιος καπιταλισμός εδραιώθηκε όταν οι υποστηρικτές του έμαθαν να εκμεταλλεύονται τις καταστροφές. Μετά από μια καταστροφή (πόλεμο, τσουνάμι, τρομοκρατική επίθεση) μπορείς να προωθήσεις τις θέσεις σου για χειρότερες συνθήκες εργασίας, χαλάρωση των ρυθμιστικών κανονισμών, οικονομικές ατασθαλίες κλπ, ενώ η προσοχή του πληθυσμού, χτυπημένου από το σοκ, είναι στραμμένη αλλού. Η Κλάιν αποδίδει την τεχνική αυτή στον Μίλτον Φρήντμαν, που λέγεται ότι είπε “μόνο μια καταστροφή — πραγματική ή αληθοφανής — γεννά πραγματική αλλαγή”.

Η πληροφόρηση είναι αντίσταση στο σοκ.

The Shock Doctrine. Η ταινία σε μεγαλύτερη ανάλυση εδώ.
(via boingboing.)
.

Παύσατε πυρ υμνήσατε τους άρχοντας

Πάψε τους ύμνους σου αστέ ποιητή έλληνα
Λειβαδίτη
για έρωτες σπίτια και ηρεμία
όσο ανθρώπινα κι αν είναι.
Αύριο θ' αναγκαστείς να φωνάξεις
όπως άλλοτε μαζί μου θάνατος στους τυράννους.
Αύριο που η ζωή θα μας σφίγγει θα βγεις
με την κορούλα σου στους δρόμους
γεμάτος απορία μέσα στις φλόγες
και δεν θ' αναγνωρίζεις τίποτα.

Μιχάλης Κατσαρός

Πάνω από δυο μήνες πέρασαν από το τελευταίο ποστ.

Πολλές φορές ξεκίνησα να γράφω, αλλά μου φαινόταν ηλίθιο το “δες αυτό το βιβλίο”, “κοίτα αυτό το αστείο βίντεο”, “ο Χ πήρε το βραβείο Υ” και τα τοιαύτα, τη στιγμή που γίνονταν τόσα σημαντικότερα πράγματα, και κυρίως δυσάρεστα. Κι αυτά σκέφτηκα να σχολιάσω, αλλά πάντα με προλάβαιναν άλλοι, και δεν είχα να προσθέσω κάτι άξιο λόγου στην ευχάριστα διογκωμένη ελληνική μπλογκόσφαιρα.

Οι καλοκαιρινές φωτιές με εξόργισαν και με στενοχώρησαν περισσότερο, φυσικά. Όπως όλους. Και το γεγονός πως ο πλανήτης καταστρέφεται, εδώ και καιρό, και πολλοί δεν το βλέπουν μέχρι να καεί η αυλή τους. Δεν τους ενδιαφέρει αν καίγεται κάποιο δάσος στην παραδιπλανή ήπειρο, οι τυφώνες, το λιώσιμο των πάγων και τα σχετικά, παρά μόνο ως θέμα συζήτησης στα κοκτέηλ πάρτυ. Αρνούνται να πάρουν στα σοβαρά την εξελισσόμενη καταστροφή, εκτός κι αν τους αρπάξει από το πέτο. Και τότε θα είναι αργά, μάλλον, καθώς κανείς δεν είναι σίγουρος ότι το χαοτικό σύστημα του πλανητικού κλίματος δεν έχει περάσει το κρίσιμο σημείο της μη αναστρεψιμότητας.

φωτο: earthobservatory.nasa.gov

Για παράδειγμα, οι πάγοι της Γροιλανδίας λιώνουν τόσο γρήγορα που προκαλούνται σεισμοί από τα κομμάτια που σπάνε, μεγέθους αρκετών χιλιάδων κυβικών χιλιομέτρων. (Η είδηση και περισσότερες λεπτομέρειες στον Guardian)

Το χειρότερο όμως είναι το πλήθος των ανθρώπων που πιστεύουν πως μπορούν ν' αντιμετωπίσουν την καταστροφή όχι σκεπτόμενοι ορθολογικά, αλλά με τη μαγική σκέψη: Το σύνθημα “βάλτε μια σημαία στο μπαλκόνι σας για ν' αντιμετωπίσουμε τις πυρκαγιές”, ας πούμε, ή η επίσκεψη του Βαρθολομαίου με τους θρησκευτικούς αρχηγούς μπροστά στον παγετώνα για μια “σιωπηλή προσευχή για τον πλανήτη”.
Παρομοίως, αν ακολουθήσουμε το σκεπτικό της “ασύμμετρης απειλής” και του σαμποτάζ ξένων κύκλων, φτάνουμε στο συμπέρασμα πως οι πραγματικοί υπαίτιοι των καταστροφών, εφόσον αυτές είναι πλανητικές, είναι οι εξωγήινοι. (Ή ίσως οι εσωγήινοι;) Κι αν θέλετε και αποδείξεις, δείτε αυτό το βίντεο του CNN όπου πάνω από τον ώμο του Μπους διακρίνεται να τον παρακολουθεί το εξωγήινο αφεντικό του.