Να ένα βιβλίο
Η βιβλιοκριτικός, δημοσιογράφος του συγκροτήματος Λαμπράκη, εκδότης-διευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού να ένα μήλο, μέλος της Επιτροπής των Κρατικών Βραβείων Λογοτεχνίας κλπ Λώρη Κέζα, έδωσε πριν από λίγες μέρες μια συνέντευξη στο blog ελληνική λογοτεχνία του reader's diggest — ένα blog που κλείνει, δυστυχώς, μετά από 17-18 μήνες.
Δεν πρόκειται να σχολιάσω το κλείσιμο του blog, μη βρίσκοντας κάτι να πω που θα μπορούσε ίσως να αποτρέψει τον διαχειριστή του από την απόφασή του, ούτε την ίδια την συνέντευξη, καθώς υπάρχει πλήθος σχολίων εκεί.
Ένα απόσπασμα, όμως, μου θύμισε μια στήλη που γράφει εδώ και χρόνια ο David Langford στο φανζίν του Ansible, μια στήλη που λέγεται as others see us και παραθέτει (σχεδόν πάντα αστείες) απόψεις για την επιστημονική φαντασία από ανθρώπους “εκτός του χώρου”, μια στήλη που πάντα σκεφτόμουν να μεταφέρω στην ελληνική πραγματικότητα.
Παραθέτω λοιπόν το απόσπασμα:[...]Τώρα έχω κόλλημα με την Ιωάννα Μπουραζοπούλου. Την ανακάλυψα όψιμα, διάβασα τρία αριστουργήματα που με άφησαν άφωνη. Αφωνη για την τύφλα μου. Τόσα χρόνια δεν την είχα πάρει μυρωδιά. Νόμιζα ότι γράφει επιστημονική φαντασία, που τη σιχαίνομαι. Με πίεσε ο Αύγουστος Κορτώ να τη διαβάσω και τρελάθηκα.[...]
Υποθέτω, λοιπόν, ότι η κα Κέζα σιχαίνεται και δεν έχει διαβάσει το 1984 του Όργουελ, τον Θαυμαστό Καινούριο Κόσμο του Χάξλεϋ, τον Φρανκενστάιν της Σέλλεϋ, το Φαρενάιτ 451 του Μπράντμπερυ, το Δρ Τζέκυλ και Κος Χάιντ του Ρόμπερτ Λιούις Στήβενσον, τα Ταξίδια του Γκάλιβερ του Τζόναθαν Σουίφτ, το Εμείς του Ζαμιάτιν, τον Γουελς, τον Ιούλιο Βερν, τον Κάρελ Τσάπεκ, τον Τόμας Πύντσον, την Μάργκαρετ Άτγουντ, την Ντόρις Λέσινγκ, τον Μπάλαρντ, τον Κουρτ Βόνεγκατ ή τον Ίταλο Καλβίνο, πόσω μάλλον τον Στάνισλαβ Λεμ, τον Φίλιπ Ντικ, τον Σάμιουελ Ντηλέηνυ, τον Νόρμαν Σπίνραντ, τον Τζην Γουλφ, την Ούρσουλα Λε Γκεν, τον Ρότζερ Ζελάζνυ, τον Μπράιαν Ώλντις, τον Ουίλιαμ Γκίμπσον, τον Τόμας Ντις, τον Άντονυ Μπάρτζες, τον Κορντγουαίηνερ Σμιθ, τον Άλφρεντ Μπέστερ, την Οκτάβια Μπάτλερ, τον Τζων Κρόουλυ, τον Ίαν Μπανκς, και τόσο πολλούς άλλους...
Αν μπορούσαμε να την πιέσουμε να διαβάσει έστω κι ένα απ' αυτά, δεν θα τρελαινόταν ξανά, τι λέτε;
(Οι φωτο είναι αδιάντροπα κλεμμένες από το προαναφερθέν blog)
14 comments:
Δύσκολο να βγάλεις από το μυαλό κάποιων το τι είναι ε.φ.
Οι περισσότεροι φέρνουν στο νου αμέσως ιστορίες με ρομπότ και σκουριασμένα διαστημόπλοια, πώς να ξεκολλήσεις το στερεότυπο από τον μέσο αναγνώστη;
Αλλά απ’ό,τι φαίνεται, δεν περιορίζεται μόνο στους αναγνώστες το φαινόμενο..
Τρομερό γέλιο στο "As Other See Us" Sampler. Π.χ. ο τύπoς / celebrity που δηλώνει ότι σιχαίνεται την Ε.Φ. και συγχρόνως επιλέγει για αγαπημένο του βιβλίο το "1984"!...
Δε μπορείς να ανοίξεις rusted shut μυαλά με παραινέσεις. Η εν λόγω κυρία θα μπορούσε κάλλιστα να μιλάει συνολικά για τη λογοτεχνία, όπως πολύς κόσμος, και δε θα υπήρχε καμιά διαφορά. Προστιθέμενη αξία η λίστα που σκάρωσες επί τη ευκαιρία, πάντως, και την προτείνω κι εγώ σ' όσους λάτρεις της λογοτεχνίας δεν έχουν στεγανά και κολλήματα (προσθέτοντας, από νέους αξιόλογους συγγραφείς, τουλάχιστον τον Dan Simmons, τον Neal Stephenson, τον Richard Morgan και τον Peter F. Hamilton).
αγαπητέ δημήτρη,
(προσπερνώ συχαρίκια κι ευχαριστίες, καθώς, αν και σε καμία περίπτωση αυτονόητα, μπορεί να σε ξενερώνουν)
η λίστα που παραθέτεις περιέχει κάποια πολύ αγαπημένα μου βιβλία (και κάποια που μου είναι απλώς αδιάφορα), ωστόσο η παρατήρηση/ένστασή μου έγκειται μάλλον στο γκετοποιητικό του πράγματος.
το να προτάσσεις άλλωστε μια συγκεκριμένη ιδιότητα/ταυτότητα εξωκειμενική, έστω κι αν το επιτάσσει ο νόμος της αγοράς, ζημιώνει συχνά τον συγγραφέα και το έργο του. πιστεύω, λόγου χάρη, ακράδαντα, πως αν ο πένγκουϊν έβγαζε τα βιβλία της ρέντελ ως μπάρμπαρα βάιν χωρίς τη στάμπα του "κράιμ φίξιον", ίσως αυτή τη στιγμή να έχαιραν άλλης κριτικής αναγνώρισης.
μ'αυτό το σκεπτικό, μου φαίνεται λίγο άδικο - ή μάλλον άσκοπο - το να τσουβαλιάσουμε την άτγουντ και τον όργουελ, τελειογράφους με πολύ συγκεκριμένη πολιτική ατζέντα, με τον φαντασμαγορικό μα φλύαρο γουέλς ή λ.χ., με το ένα καλό μυθιστόρημα που έγραψε ο λάβκραφτ.
αντίστοιχες στάμπες υπάρχουν πολλές, και κατανοώ την υπεράσπιση ενός ζανρ που κι εσύ κι εγώ και όλοι το βρίσκουμε έτοιμο/συσκευασμένο και τ'αγαπούμε για λόγους προσωπικούς.
τι να πω - ίσως να 'κλώτσησα' κάπως, επειδή το handmaid's tale ειδικά είναι απ'τα βιβλία που'χουν καλουπώσει τον ψυχικό μου πυρήνα, και μου κάνει λίγο γιακ να το βλέπω παρέα με τον λεμ...
Νάτα μας.
Ακόμα δεν γύρισες καλά-καλά μετά από απουσία δύο και μηνών κι αμέσως ανοίγεις μέτωπα...
Που πας ρε Καραμήτρο; Απο κει εσύ με τους άλλους... Αυτούς που διαβάζουν ιπτάμενοι δίσκοι, λέμε...
Λοιπόοον...
--Δεν απαντάω στους φαν, γιατί δεν έχει νόημα, φυσικά.
@ a.c.
(περί ξενερώματος έχεις δίκιο, θενκς)
Τώρα... δεν πιάνω την κεντρική ιδέα.
Εγώ αντέδρασα (ας πούμε ενστικτωδώς) αφ' ενός στη χιλιοστή χρήση του κλισέ "αυτό είναι εφ" ή "αυτό ξεπερνάει κάθε εφ" (!!!) και αφ' ετέρου στη δημόσια δήλωση ενός προσώπου με μεγάλη επιρροή στο χώρο του βιβλίου ότι σιχαίνεται ένα συγκεκριμένο... ζανρ.
Παρέθεσα γι' αυτό μια σειρά βιβλίων και/ή συγγραφέων, θέλοντας να δείξω το πώς κολλάμε πολύ συχνά στα κλισέ ξεχνώντας τι πραγματικά σημαίνει εφ, διαλέγοντας επίτηδες σχετικά κλασικά βιβλία ή συγγραφείς με ακαδημαϊκές περγαμηνές, ή κουλτουριάρηδες γενικότερα, ασχέτως του τι πιστεύουν ή δηλώνουν οι ίδιοι για το έργο τους, και ασχέτως του αν μου αρέσουν ή όχι προσωπικά.
Δηλαδή καταλαβαίνω ότι μπορεί να προτιμάς (ως αναγνώστης) την Άτγουντ π.χ. από τον Λεμ, ή την Λέσινγκ από τον Μπάλαρντ, ή τον Καλβίνο από τον Βόνεγκατ, αλλά δεν καταλαβαίνω πώς μπορείς να αγνοείς (ως θεωρητικός της λογοτεχνίας) το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο εντάσσονται τα έργα τους. [Όχι εσύ, γενικά μιλάμε τώρα.]
Πάντως η προσωπική μου άποψη είναι κατά της γκετοποίησης (εξ ου και το ποστ), δεν έχει να κάνει με στάμπες, που μπορεί να είναι χρήσιμες στην εμπορική εκμετάλλευση του x βιβλίου, αλλά εμάς δεν μας αφορούν, και μας μένει τώρα το ζανρ, που είναι και το ψητό, αλλά και το αντικείμενο του συγκεκριμένου μπλογκ — με δυο λόγια, δεν υπάρχει απάντηση με δυο λόγια, γιατί μιλάμε για κάτι που προσπαθώ να εκφράσω 25 χρόνια τώρα... (επί τη ευκαιρία, στάμπα=ΕΦ, ζανρ=εφ, μια λεπτή διαφορά για όσους ασχολούνται ή μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά αυτή).
αγαπητέ δημήτρη,
σ'ευχαριστώ αφ'ενός γι'αυτή τη λεπτή διάκριση στο τέλος της απάντησής σου - έχεις δίκιο.
τώρα, σε ό,τι αφορά το θεωρητικό κομμάτι του πράγματος, είμαι μάλλον ανίκανος να σχολιάσω - δεν διαθέτω την παραμικρή θεωρητική κατάρτιση, οπότε και τους κριτικούς λογοτεχνίας τους βλέπω μάλλον ως αναγνώστες σκέτους, χωρίς ιδιότητες που δεν μπορώ να κατανοήσω μήτε επιστημολογικά, μηδέ σε πρακτική βάση.
μόνο που καταλαβαίνω και συμπάσχω με το "σιχαίνομαι" και τις εμπαθείς δηλώσεις γενικότερα, απ'όποια χείλη κι αν εκστομίζονται. κι η αλήθεια είναι πως, τα βιβλία για τα οποία κουβεντιάζουμε, όσο ετερόκλητα κι αν είναι, όποιαν ατζέντα κι αν κουβαλάει κι εκφράζει το καθένα, είναι σαφώς μυθιστορήματα δέσμια της πλοκής, και δη μιας πλοκής επίμονα χρωματισμένης, τοποθετημένης σε συγκεκριμένης απόκλισης δυστοπικά σκηνικά. (θυμάμαι, λόγου χάρη, την απογοήτευση πολλών - λιγόπιστων - ατγουντιστών με το όρυξ εντ κρέικ, καθαρά εξ'αιτίας της θεματολογίας του).
κι αν σκεφτείς ότι υπάρχει - ιδίως στην ελλάδα΄ ανεξήγητο! - ολάκερη λίγκα αναγνωστών που δε γουστάρουν καθόλου μα καθόλου πλοκή μ'αρχή-μέση-τέλος (οι λάτρεις του καλβίνο, λ.χ., κι όλοι οι μεταμοντερνιστές που έτσι και τους πεις για ευθύγραμμη αφήγηση σε κοιτάνε λες κι είσαι κακέκτυπο φλωρινιώτη), είναι ίσως λογικό, ή έστω ανθρώπινο και για έναν κριτικό να εκφράζει απερίφραστα την απαρέσκειά του - ακόμη κι αν αυτό μπορεί να ερμηνευτεί σε βάρος της σκευής του (που για να'μαστε δίκαιοι, πόσα βιβλία προφταίνεις να διαβάσεις άμα θες να ζήσεις και λίγο;)
Μπαίνω σφήνα στον διάλογο γιατί γουστάρω...
Ο a.c. κλείνει με ένα τρομώδες ερώτημα. Πόσα βιβλία μπορείς να διαβάσεις αν θες να ζήσεις και λίγο;
Η απάντηση είναι βέβαια όσα προλαβαίνεις, όσα για κάποιο λόγο γουστάρεις, όσα τελικά θα διασταυρωθούν για Χ λόγους με την ζωή σου. Σίγουρα όχι όσα εκδίδονται παγκοσμίως και πιθανότατα όχι όσα εκδίδονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα.
Ο κάθε άνθρωπος έχει φυσικά το δικαίωμα να εκφράζει την απαρέσκεια του για κάτι δημόσια, γούστα είναι αυτά, οι Γάλλοι τρώνε σαλιγκάρια κι οι Ιάπωνες ωμό ψάρι. Το υποσύνολο της ανθρωπότητας που είναι οι βιβλιοκριτικοί, δεν βλέπω να έχει λόγο να μην καλύπτεται από την ανθρώπινη ιδιότητα.
Προσωπικά προτιμώ τον βιβλιοκριτικό που λέει "απεχθάνομαι την ΕΦ", από αυτόν που την σνομπάρει κρυφά ή την φτύνει λόγω "παραλογοτεχνικής" πεποίθησης. Μου κερδίζει χρόνο και ενέργεια, τουλάχιστον ξέρω πως δεν υπάρχει λόγος να του στείλω την δουλειά μου.
Απλώς η μέχρι σήμερα εικόνα μου για την Λώρη Κέζα δεν την τοποθετούσε εκ προοιμίου σ' αυτήν την κατηγορία... Τώρα που το ξεκαθάρισε και το μάθαμε, θα ζήσουμε με αυτή την γνώση. Νo hard feelings...
Ρε παιδιά, κάποια στιγμή σιχαίνεσαι όλο αυτό το ανόητο powerplay σοβαροφάνειας των κριτικών.
Δεν διαβάζουν οποιοδήποτε είδος γνώρισε κάποτε μαζική αποδοχή μέσω λαϊκών αναγνωσμάτων, εκτός κι αν εξανγκαστούν.
Δεν το διαβάζουν -άρα έχουν πλήρη άγνοια γι αυτό- εξαιτίας: α)διάφορων φαιδρών ιδεολογημάτων, και β) Για να μην κακοχαρακτηριστούν από το υπόλοιπο ημιμαθές συνάφι.
Άρα η μόνη δικαιολογία απέναντι στον εαυτό τους και τους αναγνώστες τους για κάτι που διαπερνά τις άμυνές τους είναι πως "το ΤΑΔΕ βιβλίο ξεπερνά τους περιορισμούς του είδους" ή "δεν ανήκει στο είδος".
"Όοοχι, δεν έπεσα εγώ τόσο χαμηλά. Το βιβλίο αυτό ξεπέρασε τα σκουπίδια στα οποία δικαιωματικά ανήκει". Σαν τους καλόγερους που βαφτίζουν το κρέας "ψάρι" και το τρώνε μια χαρά.
Δεν μιλώ ως φαν διάφορων genres -που είμαι- αλλά ως αχόρταγος αναγνώστης λογοτεχνίας όλων των ειδών. Η μετριότητα, η ημιμάθεια και οι παρωπίδες πολλών κριτικών φαίνεται, πρώτ'απ'όλα, στο τι προβάλλουν για τη "mainstream" λογοτεχνία. Πήξαμε στον Χωμενίδη, τον Σουρούνη, την Καρύστιανη και σε διάφορες μεγαλοαστές που κάνουν "λογοτεχνία" τα απωθημένα τους. Α, και σνομπάρουμε τα μετα-Άρλεκιν αλλά αν το ζητήσει ο αρχισυντάκτης τα παρουσιάζουμε μια χαρά!
Διαβάζουμε όλοι στην παρέα τα ίδια δέκα βιβλία, τους δίνουμε και βραβείο και έχουμε προωθήσει τον ελληνικό πολιτισμό.
Κάποιες χαζές απορίες:
Η κυρία Κέζα διαβάζει Κορτάσαρ και Μπόρχες ή "ανήκουν στη λογοτεχνία φυγής";
Αν ο Τζόϊς ή η Βιρτζίνια Γουλφ ήταν Έλληνες θα έβρισκαν εκδότη;
Αν έβγαινε τώρα ο Σκαρίμπας τι κριτική θα του έγραφε όποιος μεγάλωσε με Χωμενίδη;
(μια μικρή, πιθανώς ασυναίσθητη, αδικία)
όπως και πολλοί σ'αυτή την κουβέντα αλλά κι εκτός αυτής έλληνες αναγνώστες, τάιζα χρόνια το μυαλό μου και το ταΐζω ακόμα με ξενόγλωσση κυρίως πρόζα, και δη αγγλόφωνη που είναι κι η πλέον βιώσιμη στις μέρες μας.
και πολλές φορές, διαβάζοντας ή ξεφυλλίζοντας σύγχρονα ελληνικά μυθιστορήματα, ένιωθα να λείπει κάτι, είτε στο χειρισμό της αφήγησης, είτε στη λιτότητα της απόδωσης των αισθημάτων ή/και του ιστορικού/κοινωνικού φόντου, που το έβρισκα όντως υπερβολικά ομφαλοσκοπικό, έως και μικροαστικό πολλές φορές.
όμως είναι μοιραία άδικη μια τέτοια σύγκριση. αν και σηκώνει δεκαετίες κουβέντας κι αυθαιρεσιών, νομίζω πως το μυθιστόρημα ως καθρέφτισμα των κοινωνικών τάσεων και της αστικής συνείδησης (στην αγγλία και όχι μόνον ήδη από τον 19ο αιώνα) ήταν μάλλον απίθανο να καρποφορήσει με την αυτή ιδιότητα στην ελλάδα όπου ακόμα και τώρα η κοινωνική διαστρωμάτωση είναι, για οικονομικούς κυρίως λόγους, ρευστή και ασαφής, κι η τέχνη παραδοσιακά περισσότερο ψυχαγωγικό ρόλο παίζει παρά διαφωτιστικό ή διαμορφωτικό των αναγνωστών.
προς θεού, δεν αποδίδω στους συγγραφείς ιδιότητες κοινωνικών μεταρρυθμιστών, ούτε απορρίπτω συλλήβδην τους πεζογράφους μας. ο σκαρίμπας, ο ταχτσής, ο μάτεσις, η καραπάνου, ο αλεξάνδρου - κι άλλοι πολλοί, υπήρξαν για μένα σαν αυτιστκές ιδιοφυίες, διαψεύσεις του σεφέρειου αξιώματος, που βγάζαν απ'το τίποτα ουσία - ή έστω, επέλεγαν με βάθος στοχασμού τις γονιμοποιητικές καταβολές τους.
αλλά ας μην ρίχνουμε ονόματα-ζαριές. είναι άδικο να βάζεις την καρυστιάνη πλάι στην βιρτζίνια γουλφ και να λες, πώς έγραφε έτσι η άτιμη πριν ογδόντα χρόνια κι η δικιά μας κάνει μελό εν έτει 2006; αφ'ενός γιατί περί ορέξεως κολοκυθόπιτα, κι αφ'ετέρου γιατί αν εγώ έκανα το ίδιο λ.χ. με τον στίβεν κίνγκ και την άτγουντ που'χω διαβάσει το ίδιο εξαντλητικά, ή που θα ξενέρωνα με τις συχνά απεραντολογικές μπουρδίτσες του στίβεν κινγκ (όπως στο τέλος του It, ή που θα'λεγα στο robber bride, καλά, τώρα τι διαβάζω; εμμηνοπαυσιακή κλάψα;)
έχουμε ευφυείς γραφιάδες, είμαι βέβαιος. απλά έχουμε ακόμη νηπιακές ανάγκες σε ό,τι αφορά την πρόζα, κι ανάλογες επιδόσεις ως χώρα κι ως γλώσσα.
Επαναλαμβάνω την κεντρική ιδέα:
Η δήλωση "σιχαίνομαι το Χ λογοτεχνικό είδος" είναι ακραία και προκλητική, κυρίως όταν προέρχεται από έναν κριτικό, κι ακόμα περισσότερο στην Ελλάδα, όπου τα μεγάλα μήντια αφιερώνουν σχετικά λίγο χώρο στο βιβλίο και δεν υπάρχουν περιθώρια για πιο εξειδικευμένες σελίδες από πιο ειδικευμένα άτομα (ή και φαν). — Δεν μπορούμε φυσικά να συγκρίνουμε τα ένθετα του ΔΟΛ ή της Ελευθεροτυπίας με το Times Literary Supplement. —
Ειδικά για την εφ, υποστηρίζω πως το 90% όσων λένε "δεν μ' αρέσει" αγνοούν το τι ακριβώς είναι το είδος και τις συμβάσεις του.
Παρένθεση — παράθεση από wikipedia, Genre Fiction:
By definition, works of a given genre follow, more or less, the conventions of that genre. The American screenwriting teacher Robert McKee defines genre conventions as the "specific settings, roles, events, and values that define individual genres and their subgenres." These conventions, always fluid, are usually implicit, but sometimes are made into explicit requirements by publishers of fiction as a guide to authors seeking publication.
Βέβαια, το γεγονός πως και ένα σεβαστό ποσοστό όσων λένε "μ' αρέσει η εφ" επίσης αγνοούν όλο το εύρος του είδους ή (όπως και οι πρώτοι) συγχέουν το λογοτεχνικό είδος με την δραματοποιημένη του έκφραση, περιπλέκει ακόμη περισσότερο τα πράγματα.
Πάντως, όπως είπε και ο ΠιΚέι, δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε κάποιον για την ειλικρίνειά του.
Υ.Γ. από το ίδιο άρθρο της wikipedia:
Crossover works
Many works of undisputed literary merit do in fact bear the characteristic traits of one or another genre. The result is that fans of the genre will tend to treat the work as one of their own and as showing the value of that genre; while those who look down on genre writing will tend to deny that the work in question belongs to that genre at all. Ursula K. Le Guin's The Left Hand of Darkness and Mervyn Peake's Gormenghast are the works of science fiction and fantasy, respectively, most often taken seriously as literature in their own right outside of those genres; correspondingly critics are often hesitant to so classify them. A more extreme example would be Thomas Pynchon's Gravity's Rainbow, widely considered one of the most important novels of the century. It is never called science fiction, despite the fact that a great deal of fictional science is central to its plot. Such marginal works often receive the designation of experimental fiction, magical realism or slipstream.
@ a.c.
Μόνο σ' αυτό διαφωνώ μαζί σου...(έχουμε ευφυείς γραφιάδες, είμαι βέβαιος. απλά έχουμε ακόμη νηπιακές ανάγκες σε ό,τι αφορά την πρόζα, κι ανάλογες επιδόσεις ως χώρα κι ως γλώσσα)... ίσως απο υπεραισιοδοξία. Θεωρώ πως οι επιδόσεις είναι "παιδικές" και οι ανάγκες "εφηβικές". Όμως, παίζουμε τουλάχιστον, αυτό δεν είναι και η ουσία της γραφής; Η απόλαυσή της;
@ dimitri
Πιο λίγες αναφορές please, έχω μια έμφυτη ανικανότητα να παρακολουθήσω μεγάλους ορισμούς. Βάζε έναν την φορά τουλάχιστον...
Αγαπητέ a.c., βλέπω την οπτική σου και δεν θέλω να παρεξηγηθώ. Δεν συγκρίνω κάποιους συγγραφείς που θεωρώ μετριότητες με την Γουλφ! Αλλά συγκρίνω τα βιβλία τους, έστω και άθελα (ή εξίσου άδικα), με τις «Ακυβέρνητες Πολιτείες» του Τσίρκα, το «Θείο Τραγί» του Σκαρίμπα, το «Στου Χατζηφράγκου» του Πολίτη, τον «Γιούγκερμαν» του Καραγάτση, τα «Παγανά» του Μυριβίλη –και δεν πιάνω καν τη γενιά Αλεξάνδρου κλπ! Θα διαφωνήσω μόνο στο εξής μαζί σου: η περιορισμένη πληθυσμιακά και ταλαιπωρημένη Ελλάδα έβγαλε δυσανάλογα μεγάλο αριθμό σπουδαίων λογοτεχνών και ποιητών. Ίσως να βγάζει ακόμα, αλλά οι κριτικοί συχνά έχουν αλλού στραμμένα τα μάτια.
Και, γυρνώντας στο κυρίως θέμα (συγνώμη για το off-topic), αν φαίνονται «λίγοι» στην αντιμετώπιση της λογοτεχνίας γενικότερα, πώς περιμένουμε να δείξουν ευρύτητα γνώσεων και αναφορών σε συγκεκριμένα «είδη», όπως η Ε.Φ. ή η λογοτεχνία τρόμου; Όταν μάλιστα αυτά κουβαλούν και κάποιες πολιτικο-κοινωνικές ρετσινιές που κάνουν τον συνήθη κριτικό να επιλέγει την άγνοια μη τυχόν και κολλήσει καμιά αρρώστια!
Παραμένουν θεληματικά ανενημέρωτοι, πράγμα που, για επαγγελματίες κριτικούς και υποτιθέμενες αυθεντίες στη λογοτεχνία, είναι μίζερο, κομπλεξικό και ανόητο.
Δεν αναφέρομαι στην συγκεκριμένη κριτικό, το φαινόμενο είναι σχεδόν καθολικό.
Αλλά, τελικά, δεν είναι συγχωρητέο. Ακριβώς επειδή οι ευκαιρίες ενημέρωσης από τα παραδοσιακά Μέσα είναι ελάχιστες, αυτή η νοοτροπία έχει κάνει κακό. Το προσωπικό γούστο αρκετών, δε, εξαντλείται σε κάτι τέτοιους ανέξοδους αφορισμούς: όταν το αφεντικό ζητήσει καλή κριτική ή έστω ουδέτερη παρουσίαση/διαφήμιση κάποιας μπαγκατέλας, υπακούουν.
Aerosol, είσαι θεός.Αν μπορούσα θα σε φιλούσα μέχρι να σκάσεις. Πες τα εσύ, γιατί οταν τα λέω εγω, κάποιοι ξυνίζουν.
Post a Comment