Διάσημα κόμματα

Είναι γνωστή η σημασία του κόμματος από τον χρησμό της Πυθίας “ήξεις αφήξεις ου θνήξεις εν πολέμω”: ανάλογα με τη θέση του, έχεις το ακριβώς αντίθετο νόημα.

Υπάρχουν όμως και κάποιες άλλες διάσημες περιπτώσεις:

1. Η τσαρίνα Μαρία Φιοντόροβνα έσωσε τη ζωή κάποιου αλλάζοντας ένα κόμμα. Σ' ένα ένταλμα που έστελνε κάποιον στη Σιβηρία, ο άντρας της τσάρος Αλέξανδρος ο Γ΄είχε γράψει στο τέλος Χάρη αδύνατον, να σταλεί στη Σιβηρία (Pardon impossible, to be sent to Siberia). Η τσαρίνα άλλαξε τη στίξη, κάνοντάς το Χάρη, αδύνατον να σταλεί στη Σιβηρία (Pardon, impossible to be sent to Siberia), κι ο τύπος τη γλίτωσε.

2. Στο κατά Λουκάν 23:32, αναφέρεται: Ήγοντο δε και έτεροι δύο κακούργοι συν αυτώ αναιρεθήναι. Έτσι όπως έχει μεταφραστεί και σε αρκετές εκδόσεις της Βίβλου (King James), And there were also two other malefactors, ο Χριστός ήταν άλλος ένας κακούργος. Έχει διορθωθεί αργότερα, με την προσθήκη του κόμματος στη σωστή θέση: And there were also two other, malefactors.

3. Σ' έναν νόμο των ΗΠΑ του 1872 περί φορολογίας εισαγωγών, απαλλάσσονταν του φόρου τα τροπικά και ημιτροπικά οπωροφόρα (Fruit plants, tropical and semitropical). Από λάθος, γράφτηκε “Fruit, plants tropical and semitropical”, οπότε οι εισαγωγείς υποστήριξαν πως εξαιρούνταν του φόρου όλα τα τροπικά και ημιτροπικά φυτά. Μέχρι να διορθωθεί ο νόμος, δυο χρόνια αργότερα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε χάσει εκατομμύρια από φόρους.

Πηγή: 3FamousCommas
Εικόνα: Grammar Hell

Εορταστικόν

Oh the Sukumus outside is frightful
But the fire is so delightful
And since we've no place to go,
Let it snow, let it snow, let it snow.

Let It Snow
from the Christmas Song Generator.

Get your own song :

Έρχομαι, Κωνσταντινούπολη!

Να και κάτι που δεν περίμενα να βρω...



Από τους Residents, φυσικά.

Ζήτημα μεγέθους...

...και σε βίντεο.

Ο Αφηγητής ως Δήμιος

Ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Τζην Γουλφ Η Σκιά του Βασανιστή, όπου η τέχνη της συγγραφής συγκρίνεται με την τέχνη του δήμιου.

[...] σε μια ιστορία, όπως και σε άλλα πράγματα, υπάρχουν αναγκαιότητες κι αναγκαιότητες. Ξέρω ελάχιστα από λογοτεχνικό ύφος· αλλά μαθαίνω στην πορεία, και βρίσκω αυτή την τέχνη όχι και τόσο διαφορετική όσο θα νόμιζε κανείς από την παλιά μου.

Δεκάδες, και μερικές φορές εκατοντάδες άνθρωποι έρχονται να παρακολουθήσουν μια εκτέλεση, κι έχω δει μπαλκόνια να καταρρέουν από το βάρος των θεατών, σκοτώνοντας σε μια στιγμή περισσότερους απ’ όσους έχω σκοτώσει εγώ σ’ ολόκληρη την καριέρα μου. Αυτές οι δεκάδες κι εκατοντάδες μοιάζουν με τους αναγνώστες μιας γραπτής διήγησης.

Αλλά εκτός από τους θεατές αυτούς υπάρχουν κι άλλοι που πρέπει να ικανοποιηθούν: οι αρχές στο όνομα των οποίων ενεργεί ο δήμιος· εκείνοι που τον έχουν πληρώσει για να έχει ο καταδικασμένος έναν ήρεμο (ή σκληρό) θάνατο· και ο ίδιος ο δήμιος.

Οι θεατές θα ικανοποιηθούν αν δεν υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις, αν επιτραπεί στον καταδικασμένο να μιλήσει για λίγο και το κάνει καλά, αν η υψωμένη λεπίδα αστράψει στον ήλιο για μια στιγμή πριν πέσει, δίνοντάς τους έτσι το χρόνο να πάρουν μια κοφτή ανάσα και να σκουντήσουν τον διπλανό τους, κι αν το κεφάλι πέσει χύνοντας μια ικανοποιητική ποσότητα αίματος. Το ίδιο κι εσείς, που κάποια μέρα θα σκαλίζετε στη βιβλιοθήκη του Πρωτομάστορα Ουλτάν, θα θέλετε να μην υπάρχουν μεγάλες καθυστερήσεις· να υπάρχουν χαρακτήρες που μιλούν για λίγο μόνο, αλλά καλά· κάποιες δραματικές παύσεις που θα δείχνουν ότι πρόκειται να γίνει κάτι σημαντικό· συναρπαστικό ενδιαφέρον· και μια ικανοποιητική ποσότητα αίματος.

Οι αρχές στο όνομα των οποίων ενεργεί ο δήμιος, οι χιλίαρχοι ή οι άρχοντες (ας μου επιτραπεί να συνεχίσω αυτό το σχήμα λόγου), θα ικανοποιηθούν αν ο καταδικασμένος δεν μπορέσει να δραπετεύσει και δεν διεγείρει υπερβολικά το πλήθος· και αν είναι αναμφισβήτητα νεκρός στο τέλος της τελετής. Αυτές οι αρχές στο γράψιμό μου είναι, κατά τη γνώμη μου, η κύρια ορμή που με οδηγεί. Οι απαιτήσεις της είναι να μείνει κεντρικό το θέμα της διήγησης — να μην διαφύγει σε προλόγους ή ευρετήρια ή σε κάποιο εντελώς διαφορετικό έργο· να μην το καταπνίξει η ρητορεία· και να φτάσει σε μια ικανοποιητική κατάληξη.

Εκείνοι που έχουν πληρώσει τον δήμιο για να κάνει την πράξη ανώδυνη ή επώδυνη είναι σαν τις λογοτεχνικές παραδόσεις τις οποίες υποχρεώνομαι να σεβαστώ. Θυμάμαι μια χειμωνιάτικη μέρα, με το κρύο και τη βροχή να χτυπούν στο παράθυρο της αίθουσας όπου μας έκανε μαθήματα, ο Πρωτομάστορας Μαλρούβιος — ίσως επειδή είδε πως ήμασταν πολύ μελαγχολικοί για σοβαρό μάθημα, ίσως επειδή αισθανόταν ο ίδιος μελαγχολία — μας είπε για κάποιον Πρωτομάστορα Γουερένφριντ της συντεχνίας μας που παλιά, όντας σε μεγάλη ένδεια, έπαιρνε χρήματα και από τους εχθρούς του καταδικασμένου και από τους φίλους του· και, βάζοντας τους μεν στα δεξιά του ικριώματος και τους δε στ’ αριστερά, με την μεγάλη του επιδεξιότητα κατάφερνε να παρουσιάσει ένα αποτέλεσμα ικανοποιητικό και για τους δυο. Έτσι ακριβώς, οι αντιμαχόμενες παραδόσεις τραβούν εκείνους που γράφουν ιστορίες. Ναι, ακόμη και τους αυτάρχες. Ο ένας θέλει ευκολία· ο άλλος, μια πλούσια εμπειρία στην εκτέλεση… του γραπτού. Κι εγώ πρέπει να πασχίσω, έχοντας το δίλημμα του Πρωτομάστορα Γουερένφριντ, αλλά όχι και την επιδεξιότητά του, να τους ικανοποιήσω όλους. Αυτό προσπάθησα να κάνω.

Μένει ο ίδιος ο δήμιος· εγώ είμαι αυτός. Δεν του αρκεί να έχει τον έπαινο όλων. Δεν του αρκεί καν να εκτελέσει το έργο του μ’ έναν τρόπο που γνωρίζει πως είναι αξιέπαινος και σύμφωνος με τη διδασκαλία των πρωτομαστόρων του και των αρχαίων παραδόσεων. Εκτός από όλα αυτά, για να αισθανθεί πλήρη ικανοποίηση τη στιγμή που ο Χρόνος θα σηκώσει το δικό του κομμένο κεφάλι από τα μαλλιά, θα πρέπει να προσθέσει στην εκτέλεση κάποιο στοιχείο, έστω και ασήμαντο, που θα είναι εντελώς δικό του και δεν θα το επαναλάβει ποτέ. Μόνον έτσι θα νιώσει ελεύθερος καλλιτέχνης.

εικόνα: Ανδρέας Ζαφειράτος

No internet

Ούτε τηλέφωνο, ούτε ίντερνετ από το Σάββατο, όλη η γειτονιά. Και στον ΟΤΕ έχουν τριήμερη απεργία. Και σιγά μη διορθώσουν τη βλάβη την Παρασκευή (δεν συζητάμε, φυσικά, για το Σαββατοκύριακο). Το παρόν blog ζητά την κατανόηση των αναγνωστών του. (Το ansible μας είναι ακόμα σε beta.) Α, άκουσα πως πωλείται ο ΟΤΕ. Λες να συμφέρει; Αν βάλουμε όλοι από κάτι; Ε;

photograph courtesy Philip Greenspun

ΑΛΕΦ 10-12-2006

Ο Κώστας Χαρίτος έγραψε το διήγημα “Project Cosmos” το 2005 και με αυτό συμμετείχε στο περσινό Λογοτεχνικό Εργαστήριο της Αθηναϊκής Λέσχης Επιστημονικής Φαντασίας. Εκεί το διήγημα του πέρασε δια πυρός και σιδήρου, σχολιάστηκε, αναλύθηκε, πλύθηκε βιολογικά, στέγνωσε, και στο τέλος τού παραδόθηκε με σημειώσεις, απόψεις και μια ώρα ηχογραφημένης συζήτησης. Έτσι είθισται άλλωστε με όλα τα διηγήματα που υποβάλλονται στα Λογοτεχνικά Εργαστήρια.
Πήρε λοιπόν το “Project Cosmos” ο Κώστας, το ξαναμόνταρε, το έστρωσε, το γυάλισε και το παρέδωσε για να διαβαστεί στο BIOS την Κυριακή 10 Δεκεμβρίου στις 7:00 μμ σε μια σεμνή εκδήλωση της ΑΛΕΦ... που γρήγορα όμως έπαψε να είναι μόνο ανάγνωση. Γιατί ενεπλάκησαν σ’ αυτήν διάφοροι ύποπτοι με ιδέες γύρω από την παρουσίαση. Κι έτσι ο ένας που θα διάβαζε έγιναν τρεις, και τα φράκταλ, που παίζουν σημαντικό ρόλο στο διήγημα, βρέθηκαν και μέσω ενός προτζέκτορα θα προβάλλονται την ώρα της ανάγνωσης, κι αυτό χρειάστηκε πρόβες για να μην γίνει μπάχαλο — κι όλα αυτά μπορεί ο καθένας να τα δει απολύτως δωρεάν.
Το BIOS είναι στην Πειραιώς 84, όπως την κατεβαίνεις στο δεξί σου χέρι πριν την Ιερά Οδό, η μέρα θα είναι Κυριακή και την ώρα την είπαμε.

...

Πιστεύουμε πως εμείς επινοούμε τα σύμβολα. Η αλήθεια είναι πως τα σύμβολα επινοούν εμάς· είμαστε πλάσματά τους, πλασμένοι από τις σκληρές, καθοριστικές ακμές τους. Όταν οι στρατιώτες ορκίζονται, τους δίνουν ένα νόμισμα, ένα αργύριο με αποτυπωμένη πάνω του την κατατομή του Αυτάρχη. Παίρνοντας αυτό το νόμισμα στα χέρια τους, αποδέχονται τα ιδιαίτερα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις της στρατιωτικής ζωής — είναι στρατιώτες από εκείνη τη στιγμή, παρ’ όλο που μπορεί να μην ξέρουν καθόλου να χειρίζονται τα όπλα. Δεν το ήξερα αυτό τότε, αλλά είναι τεράστιο λάθος να πιστεύουμε πως πρέπει να ξέρουμε αυτά τα πράγματα για να μας επηρεάζουν, και μάλιστα η πίστη αυτή είναι και μια πίστη στο πιο εξευτελισμένο και προληπτικό είδος μαγείας. Μόνος ο επίδοξος γητευτής πιστεύει στην αποτελεσματικότητα της καθαρής γνώσης· οι λογικοί άνθρωποι γνωρίζουν πως τα πράγματα είτε κινούνται από μόνα τους είτε δεν κινούνται καθόλου.

Η Σκιά του Βασανιστή

—Τζην Γουλφ